O szkole
Historia Zespołu Szkół Zawodowych
im. Stanisława Staszica w Barlewiczkach
Historię - swoją własną - nasza szkoła buduje dopiero od 1 września 2003 roku. Wtedy właśnie, decyzją Starostwa Powiatowego w Sztumie powstała jednostka będąca połączeniem Zespołu Szkół Zawodowych im. Stanisława Staszica w Sztumie, który dał nazwę oraz Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych (dawniej Rolniczych) im. Wincentego Witosa w Barlewiczkach, który dał siedzibę.
Każda ze wspomnianych szkół miała jednak swoje własne początki, osiągnięcia, swoich absolwentów i kadrę pedagogiczną. Aby poznać z czym weszliśmy w „nowy związek” cofnijmy się w czasie.
Zasadnicza Szkoła Zawodowa
W 1965 roku powstała Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla Pracujących Młodocianych w Sztumie. Jej dyrektorem do 1974 roku był Józef Bator. Do 1970 r. szkoła nie miała własnego budynku, a jedynie do dyspozycji kilka klas w Szkole Podstawowej nr 1 przy ul. Sienkiewicza. Posiadała za to swoją filię w Dzierzgoniu. W 1970 roku przekazano jej pomieszczenia po Szkole Podstawowej nr 3 przy ul. Mickiewicza. Tam uczniowie mieli do dyspozycji 5 izb lekcyjnych. Rok 1975 był przełomowy w historii szkoły. Placówka przeniosła się do nowego budynku przy ul. Żeromskiego udostępnionego przez Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolnego w Sztumie. Duże zasługi miał w tym ówczesny dyrektor Gerard Zasadzki, sprawujący tę funkcję do 1991 r. W nowym budynku zorganizowano 10 gabinetów przedmiotowych, aulę, pokój nauczycielski, kuchnię, gabinet lekarski, jadalnię i świetlicę. W tym czasie szkoła liczyła 14 oddziałów.
W latach 1991 – 2001 dyrektorem szkoły była Elżbieta Doering. Za jej kadencji rozpoczęła się rozbudowa i modernizacja ZSZ. Dobudowano skrzydło z 6 gabinetami lekcyjnymi. 1 września 1998 r. został utworzony Zespół Szkół Zawodowych, w skład którego wchodziły: Szkoła Zawodowa o różnych specjalnościach, Liceum Zawodowe o profilu handlowym, Technikum Zawodowe dla Dorosłych – kierunek mechanik pojazdów samochodowych. Od początku istnienia szkoły rozpoczęła się owocna współpraca z wieloma zakładami pracy. W sumie było ich około 300, największe to Gdańskie Fabryki Mebli ( zakład opiekuńczy), PBR-ol w Sztumie i POM w Sztumie-Górkach. Ważną rolę odegrały w tej współpracy Izba Rzemieślnicza Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Gdańsku oraz Cechy Rzemieślnicze w Sztumie, Malborku i Kwidzynie. W latach 1998 – 2000 szkoła liczyła największą ilość oddziałów 27 z 772 uczniami i słuchaczami. W pamięci pracowników i uczniów okres „rządów” dyr. Doering pozostanie jako czas wspaniałej atmosfery tworzonej przez wspieranie działań uczniowskich i ogromną opiekę nad nimi, popieranie inicjatyw nauczycieli, przyjazną współpracę z pracodawcami.
W 2001 r. dyrektorem ZSZ została Ewa Czapiewska. W 2002 roku na patrona szkoły wybrano Stanisława Staszica.
Tradycją placówki w omawianym okresie były konkursy zawodowe w zawodach: kucharz, piekarz, ciastkarz i stolarz. Ten ostatni organizowano w Sztumie przez kilka lat, nawet na szczeblu wojewódzkim. Uczniowie odnosili także sukcesy w zawodach sportowych i sportowo-obronnych. Nawiązano współpracę ze szkołą zawodową w Rendsburgu w Niemczech. Uczniowie uzdolnieni artystycznie i literacko realizowali się podczas przygotowywania uroczystości szkolnych oraz wydawania gazetki szkolnej.
Zespół Szkół Rolniczych
Tymczasem, na przeciwległym krańcu miasta planowana była od 1970 r. budowa szkoły rolniczej. Trwało to, w niedoskonałej gospodarce planowej, dość długo. Budowa kompleksu szkolnego została zakończona oficjalnie w sierpniu 1976 r.. Nieoficjalnie, budowa internatu i warsztatów trwała jeszcze w 1977 r. Zabrakło pieniędzy na budowę obiektów sportowych i zagospodarowanie terenu, co spadło na barki pierwszych nauczycieli, uczniów i pracowników szkoły.
Tak więc, historia Zespołu Szkół Rolniczych rozpoczęła się 1 września 1976 r. Kierował nim, prawie zresztą do końca, dyrektor Jan Skamarski. W internacie młodzież zamieszkała dopiero po upływie kilku miesięcy na początku dojeżdżając z Kalwy. Zajęcia praktyczne realizowano głównie w szkolnym gospodarstwie pomocniczym, wyodrębnionym dla potrzeb szkoły z Kombinatu Rolnego w Czerninie. Naukę w pierwszym roku zaczynało 250 uczniów w klasach : Technikum Hodowlanego, Technikum Rolniczego, Technikum Mechanizacji Rolnictwa, Policealnego Studium Rolniczego, Zasadniczej Szkoły Rolniczej oraz Zasadniczej Szkoły Mechanizacji Rolnictwa. Liczba uczniów szybko się jednak zwiększała i w latach 1981-83 było ich 700. Magnesem przyciągającym często była możliwość bezpłatnego zdobycia uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych. W latach 80-tych młodzież pod kierunkiem nauczycieli wybudowała obiekty sportowe: kort tenisowy, boisko do piłki ręcznej i koszykówki.
Sprzymierzeńcami szkoły w pierwszym okresie jej funkcjonowania był Kombinat Rolny w Czerninie oraz Kopalnia Węgla Kamiennego ”Sosnowiec”.
11 X 1986 r. szkoła otrzymała imię Wincentego Witosa oraz własny sztandar.
W ciągu 25 lat istnienia ZSR działalność dydaktyczna była realizowana w 14 różnych typach szkół. Jedyną szkołą, która przetrwała całe 25 lat była Zasadnicza Szkoła Mechanizacji Rolnictwa. Do 2000 r. opuściło ją 626 absolwentów. Pod jej szyldem mieściły się jednak różne zawody: rolnik mechanizator, mechanik maszyn i urządzeń rolniczych oraz mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych. Ciekawą szkołą była Zasadnicza Szkoła Rolnicza o specjalności „wiejskie gospodarstwo domowe”, kształcąca „idealne żony dla rolnika”. W 1993 r. w poszukiwaniu uczniów uruchomiono nowy profil kształcenia, tylko pośrednio związany z rolnictwem., mianowicie technologię żywności. Po kilku latach jego miejsce zajęło Technikum Żywienia i Gospodarstwa Domowego, zaś miejsce Technikum Rolniczego – Liceum Agrobiznesu. Łącznie od 1976 r. do 2003 r. mury placówki opuściło ok. 2000 absolwentów.
Liczne sukcesy i aktywna działalność
Uczniowie szkoły odnosili liczne sukcesy w wielu dziedzinach. I tak, najlepsze wyniki sportowe odnotowywano w lekkiej atletyce, tenisie stołowym oraz kajakarstwie. W gablotach znalazło się 129 pucharów, wiele dyplomów i wyróżnień, część z nich zdobyta podczas Mistrzostw Polski, w międzynarodowych zawodach sportowych, a nawet na Mistrzostwach Świata.
Bardzo aktywną działalność, zwłaszcza do roku 1989 prowadziły organizacje młodzieżowe, a spośród nich szczególnie Związek Harcerstwa Polskiego. Niemal w całej Polsce Barlewiczki znane były ze swej turystycznej i krajoznawczej aktywności, biorąc udział w setkach imprez. Największym osiągnięciem był zaszczyt poprowadzenia u siebie, w 1998 r., Ogólnopolskiej Olimpiady Wiedzy Turystycznej i Krajoznawczej. Kulturalną wizytówką szkoły był Zespół Pieśni i Tańca „Powiślanie”, którym zaopiekował się dyrektor szkoły po upadku Kombinatu Rolnego w Czerninie. Składał się z dwóch grup tanecznych i kapeli. Młodszą grupę stanowili uczniowie, zaś starszą dawni, dorośli członkowie zespołu. „Powiślanie” dali wiele koncertów w kraju i za granicą (Francja, Holandia, Ukraina). Uczestniczyli w prestiżowych festiwalach (Kołobrzeg) zdobywając nagrody.
Sprawdzianem dydaktycznych wysiłków nauczycieli i uczniów był udział młodzieży w wielu olimpiadach i konkursach. Największe sukcesy osiągnięto w Olimpiadzie Wiedzy i Umiejętności Rolniczych oraz Olimpiadzie Wiedzy o Produkcji Żywności (14 laureatów i finalistów).
Wiedzę praktyczną uczniowie zdobywali we wspomnianym gospodarstwie pomocniczym oraz podczas praktyk zagranicznych w NRD. Szkoła współpracowała z podobną placówką w Miragoszczy na Ukrainie.
Godna odnotowania jest praca szkoły na rzecz środowiska. W 1992 r. powstało Towarzystwo Uniwersytetów Ludowych, a w jego ramach w oparciu o niewykorzystaną bazę internatu utworzono Stacjonarny Uniwersytet Ludowy. Zorganizowano wiele sesji naukowych, lokalnych i wojewódzkich konkursów związanych z kultywowaniem tradycji i obrzędów ludowych, prowadzono szkolenia i kursy z zakresu doskonalenia i przekwalifikowania w różnych zawodach, szkolono nawet rolników z Obwodu Kaliningradzkiego w zakresie prowadzenia indywidualnych gospodarstw rolnych. W Stacjonarnym Uniwersytecie Ludowym istniało Policealne Studium Informatyczne, które ukończyło ponad 100 absolwentów.
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
W ostatnim roku funkcjonowania Zespół Szkół Rolniczych zmienił nazwę na Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych. Jego dyrektorem był Leszek Płocharski. Z takim właśnie bagażem: sukcesami, doświadczeniem, problemami dotarliśmy do roku 2003/2004. Pierwszym dyrektorem w nowej, połączonej placówce była Ewa Czapiewska. Zarządzała nią do roku 2008. W związku z bardzo dużą liczbą uczniów (732 - w szkole dziennej) na początku nie było łatwo. Lekcje prowadzono we wszelkich możliwych miejscach. 19 XII 2003 r. oddano do użytku nowy budynek, adaptowany ze starych warsztatów, do dziś nazywany „warsztatami”. Odbywają się w nim lekcje przedmiotów zawodowych technicznych oraz zajęcia wychowania fizycznego, a także większość uroczystości szkolnych. Sytuacja lokalowa stopniowo poprawiała się, gdy na sale lekcyjne przeznaczano kolejne pomieszczenia w budynku internatu. W 2008 r. konkurs na stanowisko dyrektora wygrała Andrzelina Kastelli – Smolińska. W ostatnim dziesięcioleciu pomimo trudnej sytuacji finansowej oświaty przeprowadzono w szkole wiele remontów, głównie dzięki funduszom zdobywanym w ramach projektów współfinansowanych przez budżet Unii Europejskiej. W 2010 roku w szkole odnowiono elewację oraz założono solary. W celu podniesienia jakości oferty edukacyjnej na poziomie ponadgimnazjalnym dwie pracownie językowe zostały doposażone w sprzęt audio, a budynek warsztatów szkolnych wzbogacono o pracownię CNC. Z dniem 3 września 2012 roku dyrektorem szkoły została p. Marzena Zawisza.
Zespół Szkół Zawodowych im. Stanisława Staszica w Barlewiczkach
Z powodu reformy edukacji w 2019 roku do klasy pierwszej przychodzą jednocześnie dwa roczniki - oddziały ponadgimnazjalne i ponadpodstawowe. Po 20 latach fukcjonowania gimnazja zostały zlikwidowane. To oznaczało konieczność poprawienia nazwy placówki, która do tej pory pełniła funkcję szkoły o kształceniu ponadgimnazjalnym.
Marta Krawczyńska-Blacha